Droga Mazowsza Północnego do niepodległości w latach I wojny światowej. Pamiętamy jak ważnym dla mieszkańców północnej części Mazowsza był 11 listopada 1918 r. To właśnie tego dnia żołnierze Polskiej Organizacji Wojskowej rozbroili ćwierć tysiąca Niemców zajmujących przasnyskie koszary. Żołnierze niemieccy nie chcieli walczyć. Liczyli tylko na zezwolenie przemarszu ku granicy z Prusami w kierunku Chorze. Ówczesny żurnalista donosił : „Ludzie rzucali się sobie w ramiona, płakali i cieszyli się po stu kilkudziesięciu latach niewoli.”

16 października odeszła Pani Teresa Cichowska, z d. Kołakowska z Osysk, żołnierz Narodowego Zjednoczenia Wojskowego, ps. „Drzazga”. Pani Teresa Cichowska była jedną z największych męczennic reżimu stalinowskiego na Północnym Mazowszu, pochodzącą z Ziemi Opinogórskiej. Pani Teresa Cichowska od września 1949 r. do 25 lutego 1950 r. udzielała pomocy kwaterującym żołnierzom Narodowego Zjednoczenia Wojskowego w gospodarstwie swoich rodziców Marianny i Bronisława Kołakowskich we wsi Osyski, obecnie gm. Opinogóra Górna pow. Ciechanów. 25 lutego 1950 r. w zabudowaniach rodzinnych został zlikwidowany czteroosobowy patrol st. sierż. Ildefonsa Żbikowskiego ps. ,,Tygrys”. Zabudowania rodziców Pani Teresy zostały spalone, a majątek skonfiskowany na rzecz Skarbu Państwa, a cała rodzina była okrutnie przesłuchiwana. Zapadły ciężkie wyroki. Ojciec Bronisław i brat Zdzisław Kołakowski zostali skazani i wykonano na nich wyrok śmierci w więzieniu na Rakowieckiej w Warszawie w dniu 3 sierpnia 1950 r. . Brat Jerzy

Kołakowski po trzymiesięcznych okrutnych przesłuchaniach w PUBP w Ciechanowie po wyjściu na wolność po miesiącu zmarł. Pani Teresa Cichowska wraz z matką i siostrą Ireną zostały skazane, Pani Teresa na15 lat więzienia. Po 5 latach ciężkiego więzienia w Fordonie wyszła na wolność 10 marca1955 r. Przez lata w PRLu Pani Teresa nie mogła znaleźć pracy i nadal doznawała represji i złego traktowania przez władze komunistyczne. Staraniem rodziny wyrok z 1950 r. został unieważniony. Pani Teresa Cichowska została odznaczona między innymi: Krzyżem Więźnia politycznego 1939-1056 Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Medalem ” Pro Patria”.

Cześć Jej Pamięci!

„Komuniści głosili otwarcie, że przychodzą po to, żeby odbierać własność bogatym i rozdawać biednym. Odbierać panom – i dawać chłopom. Ale w Polsce – inaczej niż w Rosji – to chłop był właścicielem swojego pola, to rzemieślnik był właścicielem swojego warsztatu. W Polsce – inaczej niż w Rosji – to chłop i robotnik byli panami. Polscy chłopi i robotnicy mieli o co walczyć, lecz nie przeciwko „polskim panom”, a przeciwko bolszewikom”- Tymoteusz Pawłowski

14 sierpnia 1920 roku odbyła się najważniejsza walka z bolszewikami pod Ossowem. Bój był zażarty, ale Polacy zdołali odepchnąć siły bolszewickie. Napastnicy ponosili ciężkie straty atakując polskie pozycje. Radzymin był parokrotnie odbijany z rąk bolszewików. Jednak wieczorem 15 sierpnia 1920 roku rozbici bolszewicy opuścili miasto.

Zdjęcia SHMP

3 czerwca 1945 roku Wacław Grabowski „Puszczyk” jako dowódca oddziału uczestniczył w odbiciu 32 więźniów z Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Mławie. Po akcji zmuszony był do ucieczki z kraju.

12 września 2020 roku w Mławie odbyła się rekonstrukcja tamtych wydarzeń zorganizowana przez grupy rekonstrukcji historycznej z Mazowsza Północnego SRH 79 p. p., GRH 14 Pułk Strzelców Syberyjskich, Jednostka Strzelecka 1006 Płońsk.